Jaką kosiarkę kupić?
Obecnie w sklepach dostępnych jest wiele różnych rodzajów kosiarek, różniących się między sobą ceną i funkcjonalnością. Wyższa cena oznacza przeważnie, że urządzenie zostało wykonane z wytrzymalszych materiałów, posiada bardziej zaawansowane rozwiązania techniczne lub lepsze wyposażenie.
Ale to nie cena powinna być głównym wyznacznikiem wyboru. Kosiarka musi przede wszystkim być dopasowana do naszych potrzeb. I tak np. nie ma sensu kupować drogiej kosiarki spalinowej do koszenia małego trawnika przydomowego o powierzchni poniżej 100 m². W takim zastosowaniu kosiarka spalinowa okaże się zbyt kłopotliwa i droga w eksploatacji, a nasi sąsiedzi będą narzekali na hałas podczas koszenia oraz zapach spalin. Zdecydowanie lepiej zatem kupić tańszą i ciszej pracującą kosiarkę elektryczną.
Wybierając kosiarkę do trawnika, powinniśmy uwzględnić czynniki takie jak powierzchnia trawnika, częstotliwość i sposób koszenia, nierówności powierzchni na której wysialiśmy trawę, czy dostępność do źródeł zasilania. Aby nieco pomóc Państwu w wyborze najodpowiedniejszej kosiarki, przedstawiamy podstawowe typy kosiarek i najwłaściwsze dla nich zastosowania.
Kosiarka czy podkaszarka?
W dalszej części artykułu skoncentruję się na kosiarkach. Na początek jednak warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czy w naszym przypadku nie lepsza od kosiarki, będzie podkaszarka. Podkaszarki mogą być zasilane silnikiem elektrycznym lub spalinowym. Okażą się przydatne dla właścicieli małych trawników, a także do koszenia kępek trawy wzdłuż krawężników, pod murkami, pomiędzy krzewami czy w wąskich alejkach pomiędzy rabatami. Podkaszarki są niezbędne wszędzie tam, gdzie jest za mało miejsca aby wymanewrować kosiarką. Nadają się też do koszenia w całości niewielkich trawników, na których precyzja koszenia nie stanowi najważniejszego elementu estetyki.
Osobiście używam elektrycznej podkaszarki żyłkowej do koszenia niewielkiego trawnika w przydomowym ogródku, w którym byłoby zbyt mało miejsca na wymanewrowanie kosiarką, a przy okazji mogę bez problemu kosić trawę rosnącą wzdłuż płotu ogródka czy pod krzewami. Podkaszarka jest lekka, niezbyt głośna i wygodna w użyciu. Nylonowa żyłka jest łatwa do wymiany i można nią ciąć rośliny rosnące tuż przy ścianie, chodniku czy drzewach, bez obawy o uszkodzenie podkaszarki. Wadą tego urządzenia jest konieczność doprowadzenia kabla z prądem i zachowania ostrożności ze względu na możliwość zerwania się żyłki lub wybijanie szczątek roślinnych i kamyków (mimo, iż żyłka pracuje pod osłoną). No i trzeba bardzo się postarać aby cała powierzchnia trawnika była przycięta naprawdę równo. Więcej o podkaszarkach...
Bębnowa czy rotacyjna?
O jakości cięcia trawy decyduje zarówno ostrość noży tnących jak i sposób ich zamocowania.
Równe i precyzyjne cięcie zapewniają kosiarki bębnowe - nożami osadzonymi na bębnie. Mogą kosić bardzo nisko i są polecane do trawników dekoracyjnych, ciętych na wysokość 2,5 do 3 cm. Gorzej jednak radzą sobie z cięciem zbyt wysokiej trawy oraz w miejscach, gdzie powierzchnia gleby jest nierówna. Dlatego można ich używać wyłącznie gdy trawnik był założony na starannie wyrównanej glebie i jest regularnie koszony (nie rzadziej niż raz w tygodniu).
Z bardziej wyrośnięta, rzadziej koszoną trawą (np. w ogrodzie działkowym położonym za miastem), oraz na terenie nieco nierównym, zdecydowanie lepiej poradzi sobie kosiarka rotacyjna. Mechanizm tnący takiej kosiarki składa się z kilku płaskich, profilowanych noży obracających się wokół osi pionowej. Ten typ mechanizmu tnącego jest najczęściej stosowany w urządzeniach do zastosowań amatorskich.
Rzadziej spotykane są kosiarki z listwowym przyrządem tnącym. Kosiarki tego typu wykorzystywane są głównie przy porządkowaniu nieużytków i koszeniu bardzo wysokich, zachwaszczonych traw.
Niezależnie od posiadanego typu kosiarki, warto w czasie eksploatacji zadbać aby noże tnące były zawsze ostre. Tępe ostrza mogą szarpać blaszki liściowe traw, a to powoduje uszkodzenia darni i żółknięcie trawy. Jeżeli zaobserwujemy takie objawy po koszeniu, noże trzeba wymontować i oddać do ostrzenia. Najlepiej zlecić to do wyspecjalizowanego serwisu, gdyż ostrzone noże wymagają wyważenia. Warto jednak porównać ceny tej usługi z cenami nowych noży do kosiarki jaką posiadamy. Czasem może się okazać że ostrzenie jest w podobnej cenie jak zakup nowych noży.
Jaki napęd?
Do wyboru mamy kosiarki z napędem ręcznym, elektrycznym bądź spalinowym.
Kosiarki ręczne są najtańsze (zarówno w momencie zakupu jak i w czasie eksploatacji), nie hałasują i nie wymagają podłączenia źródła zasilania. Noże tnące są wprawiane w ruch za pomocą siły naszych mięśni, gdy zaczynamy kosiarkę pchać. Z tego rozwiązania wynika konieczność dobrej styczności kół z powierzchnią gleby, gdyż w przeciwnym razie nie obracające się koła nie będą napędzać ostrzy kosiarki. Kosiarki ręczne nie nadają się zatem na tereny o nierównej powierzchni. Bardzo ciężko kosi się też trawę zbyt wysoką, dlatego konieczne jest regularne koszenie trawnika. Ten typ kosiarek jest zalecany do koszenia trawników o powierzchni nie przekraczającej 50 m². Na większych powierzchniach użycie takiej kosiarki może okazać się zbyt męczące. Wówczas trzeba wybrać kosiarkę z napędem elektrycznym lub spalinowym.
Dobrym przykładem kosiarki ręcznej jest model Flora KR 300, będący idealnym rozwiązaniem na niewielkie przydomowe trawniki. Zalety tego urządzenia to niska cena, bębnowy system cięcia, trwała metalowa obudowa oraz samoostrzące się noże. Szerokość koszenia wynosi 30 cm, a waga urządzenia - 6 kg. Bardziej wymagający mogą wybrać kosiarkę ręczną Einhell HRM 40 o większej szerokości koszenia - 40 cm. To urządzenie posiada możliwość regulacji wysokości cięcia, oraz jest wyposażone w uchwyty pozwalające podpiąć kosz na koszoną trawę.
Kosiarki z silnikiem elektrycznym, w porównaniu do kosiarek spalinowych, są tańsze, wygodniejsze w użyciu i konserwacji, pracują ciszej i nie wydzielają spalin. Ich silniki nie osiągają jednak tak dużej mocy jak silniki kosiarek spalinowych. Co za tym idzie, mają mniejszą szerokość roboczą (przeważnie nie więcej jak 40 cm). Nadają się do trawników o powierzchni do 500 m².
Jednak podstawowym ograniczeniem podczas stosowania kosiarek elektrycznych jest dostęp do źródła zasilania. Trzeba przy tym pamiętać, iż wraz ze wzrostem długości kabla, spada napięcie. Z tego względu nie powinno się pracować kosiarką elektryczną w odległości większej niż 40 m od źródła zasilania, a optymalna długość kabla zasilającego to 25 metrów. Kabel może utrudniać pracę, szczególnie kiedy manewrujemy kosiarką pomiędzy drzewami czy grupami krzewów.
Podsumowując - kosiarki elektryczne polecam posiadaczom małych i średnich ogrodów przydomowych. Tutaj przeważnie nie ma problemu z dostępem do gniazdka elektrycznego, a cichszą pracę silnika elektrycznego i brak zapachu spalin docenimy nie tylko my sami ale i nasi sąsiedzi.
Spośród kosiarek elektrycznych na wyróżnienie zasługuje model Einhell BG-EM 930 dostępny w cenie poniżej 200 zł. (!!!) To nowoczesne i wydajne urządzenie. Jak za tę cenę, oferuje bardzo wysoki standard pracy i niezawodność. Posiada silnik o mocy 900 W razem z dwupunktowym wyłącznikiem bezpieczeństwa. Obudowa wykonana jest z wysokiej jakości, odpornego na uderzenia tworzywa sztucznego. Posiada też 3-stopniową regulację wysokości koszenia.
Bardziej wymagający mogą wybrać kosiarkę elektryczną BLACK&DECKER GR 3000 o mocy silnika 1000 W (są też podobne modele o większych mocach - do 1600 W). Podstawowymi cechami wyróżniającymi tę kosiarkę są: cichy, indukcyjny silnik, materiałowy worek na trawę (łatwy do opróżniania i przechowywania), oraz rękojeść pozwalająca wygodnie przenosić urządzenie.
Jeżeli, nie posiadając na działce dostępu do gniazdka elektrycznego, chcemy mimo to korzystać z zalet silników elektrycznych (cicha praca, brak spalin) dobrym rozwiązaniem okaże się kosiarka akumulatorowa. Urządzenie zasilane jest akumulatorem i zbędny jest kabel doprowadzający prąd. To bardzo ułatwia poruszanie się z kosiarką pomiędzy rabatami, grupami krzewów i drzewami. Nie trzeba uważać aby kabel się nie zaplątał lub gdzieś nie zahaczył.
Patrząc na zalety kosiarek akumulatorowych, nasuwa się pytanie - dlaczego nie są tak powszechnie stosowane jak kosiarki elektryczne? Otóż urządzenia akumulatorowe są niestety znacznie droższe. Trzeba też uwzględnić konieczność ładowania akumulatora, co może trwać nawet 16 godzin - należy o tym odpowiednio wcześnie pamiętać. Na zimę, gdy kosiarka nie będzie używana, akumulator trzeba całkowicie rozładować. No i na koniec - moce silników zasilanych akumulatorami są stosunkowo małe, co powoduje, że szerokość koszenia tych kosiarek jest też niewielka. To wprawdzie ułatwia manewrowanie na ogrodowych ścieżkach, ale też znacznie wydłuża czas koszenia większych powierzchni. Ostatecznie, biorąc pod uwagę stosunek ceny do osiąganej mocy lub szerokości roboczej, kosiarki akumulatorowe przegrywają zdecydowanie z elektrycznymi.
Jeżeli jesteśmy posiadaczami działki rekreacyjnej poza miastem, bez dostępu do prądu elektrycznego, a powierzchnia naszego ogrodu przekracza 500 m², nie pozostaje nic innego jak zakup kosiarki spalinowej.
Kosiarki spalinowe nie wymagają dostępu źródła prądu i lepiej nadają się do koszenia dużych powierzchni, trawy wysokiej lub mokrej. Niezależne źródło zasilania kosiarek spalinowych docenimy szczególnie na terenach poprzeplatanych grupami drzew i krzewów. Moce silników kosiarek spalinowych wahają się przeważnie od 3,5 do 5,5 KM, dzięki czemu urządzenia te są w stanie kosić szerokim pasem ponad 50 centymetrów. Oznacza to, że szybciej sobie poradzimy ze skoszeniem dużej powierzchni. Jeżeli powierzchnia naszego trawnika przekracza 1000m² - koniecznie wybierzmy model z napędem na koła. To ułatwia prowadzenie kosiarki, a przy dużej powierzchni trawnika zdecydowanie mniej się zmęczymy.
Jakie są wady kosiarek spalinowych? Przede wszystkim są droższe od kosiarek elektrycznych. Nie ma zatem sensu w nie inwestować jeżeli mamy niewielki ogród, z którym poradzi sobie kosiarka elektryczna. Korzystając z kosiarki spalinowej trzeba pamiętać o uzupełnianiu paliwa, oraz okresowej wymianie oleju i filtrów. To powoduje, że eksploatacja jest bardziej kłopotliwa i kosztowna, niż w przypadku kosiarek elektrycznych. Kosiarki spalinowe są też głośniejsze i produkują spaliny. Jeżeli to nam bardzo dokucza, możemy wprawdzie wybrać model z katalizatorem oraz obudową wytłumiającą hałas ale takie urządzenia są jeszcze droższe.
Z koszem czy bez?
W większości przypadków po skoszeniu trawy konieczne jest zgrabienie ściętej trawy z trawnika. Zalegający pokos może hamować rozwój darni i utrudniać cyrkulację powietrza. Usunięcie skoszonej trawy z dużych trawników może zająć sporo czasu i być męczące, dlatego przy zakupie kosiarki warto wybrać model z koszem. Pojemności koszy są z reguły dostosowane do wielkości oraz mocy kosiarek. Z tego względu kosiarki elektryczne mają mniejsze kosze (pojemności 25 do 35 litrów) niż kosiarki spalinowe (pojemności nawet do 85 litrów). Jest to uzasadnione, gdyż podczas koszenia dużych powierzchni, do czego przeznaczone są kosiarki spalinowe, częste opróżnianie małego kosza było by bardzo uciążliwe. Nie jest to natomiast problemem podczas koszenia małego ogrodu kosiarką elektryczną, kiedy większe znaczenie ma łatwość manewrowania z mniejszym koszem.
Skoszona trawa doskonale nadaje się na kompost. Jeżeli jednak nie mamy gdzie składować skoszonej trawy i chcemy pozostawić ją na trawniku (warto tak postąpić szczególnie pod drzewami w sadach), wybierzmy kosiarkę z dodatkową funkcją rozdrabniania skoszonej trawy (tzw. "bio-clip"). Dobrze rozdrobniona trawa pozostawiona na trawniku szybciej się rozkłada i użyźnia glebę. Przeznaczona na kompost, ulega też znacznie szybszemu kompostowaniu.
Podsumowując
Jak widać, wybór kosiarki zależy od bardzo wielu czynników. Do małych ogrodów nie ma sensu kupować droższych urządzeń o dużych mocach, bo przysporzy nam to więcej zmartwień niż zysku. Mam nadzieję, że udało mi się przedstawić wszystkie ważne cechy funkcjonalne i parametry techniczne kosiarek, które trzeba wziąć pod uwagę przy wyborze odpowiedniej maszyny. Życzę udanych zakupów i wspaniałych efektów koszenia!
